En aguest an 2020 se complissen 30 ans dera aprobacion dera prumèra Lei d’Aran e, damb motiu d’aguest aniversari, es govèrns d’Aran e Catalunya aprovèren, ena Comission Bilaterau dera passada setmana, ua declaracion entà impulsar er autogovèrn des aranesi e eth reconeishement ara singularitat d’Aran.
[adrotate group=»1″]Enguan se complissen 30 ans dera aprobacion per part deth Parlament de Catalunya dera prumèra Lei d’Aran, era Lei 16/1990, de 13 de junhsèga, sus eth regim especiau dera Val d’Aran.
Des d’un prumèr moment, aguesta Lei representaue eth reconeishement per part dera Generalitat dera singularitat deth pòble aranés, dera sua lengua e dera sua capacitat d’autogovèrn. Aguesta norma siguec reformada en an 2015 mejançant era aprobacion dera Lei 1/2015, de 5 de hereuèr, deth regim especiau d’Aran, qu’aué ei encara en vies de desplegament.
Pendent era celebracion dera darrèra Comission Bilaterau entre era Generalitat de Catalunya e eth Conselh Generau d’Aran, eth passat diuendres 31 de gèr, presidida peth sindic d’Aran, Francés Boya, e era conselhèra de Presidéncia, Meritxell Budó, s’aprovèc ua declaracion a on s’hè a constar que:
- Aran ei ua entitat territoriau singulara segontes se reconeish en Estatut d’Autonomia de Catalunya e ena lei reguladora deth sòn regim especiau.
- Er Estatut d’Autonomia de Catalunya reconeish era existéncia deth pòble aranés ath quau se reconeish er exercici der autogovèrn mejançant eth pròpri Estatut, eth Conselh Generau d’Aran e es autes institucions pròpries.
- Era singularitat d’Aran coma entitat territoriau se manifèste en hèt deth reconeishement deth sòn autogovèrn e ena sua non-inclusion en cap de division territoriau de Catalonha que non sigue eth madeish Aran.
“Era declaracion des 30 ans dera prumèra Lei d’Aran mos emplace as govèrns de Catalunya e Aran a trabalhar de forma conjunta pendent aguesti sies pròplèu mesi tà hèr ua valoracion de quin a estat eth procés d’implantacion deth pròpri autogovèrn des aranesi”, afirmaue eth sindic d’Aran, en tot híger que: “mos cau analizar quini son aqueri airaus enes que se pòt melhorar pr’amor que dejà i a uns quauqui que son traspassadi mès dilhèu mos auriem de plantejar eth traspàs d’auti enes pròplèus mesi”.
Quauqui des objectius d’aguesta declaracion conjunta son era non-equiparacion d’Aran as ens locaus, balhar mès nauta efectivitat ath regim juridic pròpri d’Aran, incrementar er autogovèrn deth territòri o impulsar naui decrets de traspassi de competéncies.
[adrotate group=»1″]Info: Conselh Generau d’Aran